‘Being a pig, what a waste trying to be a pigeon’.
Positieve psychologie verlegt het accent van wat iemand niet kan naar wat hij wel kan.
Als je iets oplossingsgericht wil aanpakken, komt de nadruk niet te liggen op diagnose en hoe het zo ver is kunnen komen, maar eerder op: wat is mijn situatie nu, waar wil ik naartoe en wat heb ik in huis om daar te geraken? Deze aanpak laat mensen vooral zijn wie ze zijn. Er is niks mis met je. Je reageert normaal op een (ab)normale situatie.
Een probleemgerichte aanpak maakt je afhankelijk van de diagnose van een deskundige die beter dan jij zou weten wat er met je aan de hand is en hoe je weer vlot raakt. Die afhankelijkheid riskeert je verder uit je kracht te halen.
Een oplossingsgerichte aanpak werkt empowerend: ze appelleert je eigen kracht, verantwoordelijkheid en keuze. Met steun kan je zelf een oplossing voor je problemen vinden. Zo mag je zelf het proces in handen houden en zelf bepalen of je nog steun nodig hebt en welke dan wel.
Dat heeft nogal wat positieve effecten: het verhoogt je competentiegevoel, je zelfvertrouwen, je flexibiliteit, je creativiteit en je empathie.
Voorbij een probleem raken, vergt geen diepgaande analyse en al helemaal geen herbeleving. Het hoeft niet lang te duren.
Je kan het ook eenvoudig houden bij stoppen met wat niet werkt en meer doen van wat wel werkt.
De positieve focus is: overschakelen naar wat je in de plaats wilt (doelen stellen) en in je eigen leven gaan zoeken naar momenten waarop dat al lukte.
Deskundigen veranderen dan in ervaringsdeskundigen. De oplossingsgerichte begeleider weet het niet beter. Hij valt niet terug op een diagnose. Hij is vooral een nieuwsgierige vraagsteller en geeft veel waardering voor hoe je je weg tot hier zelf gelopen hebt en voor hoe je nu zoekt hoe je verder kan gaan. Dat vraagt net om een bescheiden en dankbare opstelling.
Hierover verschijnen zowel algemene als toegespitste werken:
- Frederike Bannink, Positieve supervisie en intervisie. Hogreve, 978-90-7972-968-5
- Elke Gybels & Rik Prenen, Van klacht naar kracht. Een schatkist voor oplossingsgericht begeleiden. Lannoo, 978-94-0142-719-7